محاسبه حجم مخزن آب ،با توجه به بحران آب در سراسر جهان، نیاز به ذخیره آب و قابلیت تعیین حجم مخزن آب  ذخیره بیش از پیش احساس می شود. در این مقاله نحوه تعیین حجم مخزن براساس ظرفیت و تاسیساتی بیان می کنیم. یک لیتر یک اندازه گیری رایج است که اغلب برای مایعات استفاده می شود. محاسبه حجم مخزن آب بر حسب لیتر با توجه به ابعاد مخزن ذخیره آب قابل انجام است و سپس از طریق ضرب یا تقسیم ساده می توان حجم تانکر یا منبع آب را به راحتی محاسبه کرد.

چرا نیاز به محاسبه حجم مخزن آب داریم ؟

در گذشته مخازن آب بر اساس فضای قابل استفاده ساخته می شد. مخازنی با متریال سنگین سنگ و خاک که با تغییر زمان و افزایش زندگی شهر نشینی و کم شدن فضا ساخت مخازن فلزی باب شد. با تولید مخازن پلی اتیلن که علاوه بر سبک بودن دارای اشکال متفاوت و متناسب با فضاهای قابل استفاده شد. همین موضوع باعث برتری مخازن پلی اتیلن بر مخازن فلزی شد.

انواع ظرفیت آب مخزن

  • ظرفیت اسمی
  • ظرفیت واقعی
  • ظرفیت قابل استفاده

ظرفیت اسمی مخزن آب

به حجم مخزن، منبع یا تانکر آب به صورت پر شده تا لبه، ظرفیت اسمی می‌گویند. برای محاسبه ظرفیت اسمی، کافی است تا ابعاد و حجم کل مخزن را مطابق با شکل آن در نظر بگیریم. به طور مثال: یک مخزن آب به طول۲ و عرض ۳ متر و ارتفاع ۲ متر، حجمی برابر با ۲x3x2که برابر با ۱۲ دارد. (V = X x Y x Z). در این حالت ظرفیت اسمی مخزن ۱۲۰۰۰ لیتر است.

ظرفیت واقعی مخزن آب

با توجه به وسیله‌های مکانیکی مانند فلوتر یا شناور و یا سوپاپ توپی در داخل مخزن که طبق کاربرد آن در داخل مخزن نصب می‌شوند، فضای مخزن آب به طور کامل نمی‌تواند به آب اختصاص داده شود. بنابراین آب، بیشتر از فضای پایین‌تر نسبت به لوله هشدار دهنده نمی‌تواند بالا بیاید. طبق این تعریف، گنجایش آب در مخزن را ‘ظرفیت واقعی’ می‌نامند. به طور مثال: مخزن مثال قبلی را با ارتفاع ۱٫۸ باید در نظر بگیرید، که در نتیجه محاسبه حجم آب مخزن برابر با ۲x3x1.8 می‌شود که نتیجه آن ۱۰٫۸است (یعنی ۱۰٫۸۰۰ لیتر).

 

ظرفیت قابل استفاده واقعی

حجم آب موجود در مخزن، مخزن یا تانکر را ‘ظرفیت قابل استفاده واقعی’ می‌نامند. این حجم نشان‌دهنده حجم قابل استفاده در مخزن است. مخزن آب به طور کلی شامل دو بُعد است؛ بالاترین سطح آب (در ظرفیت واقعی) و یک بُعد در پایین مخزن که قابل استفاده مستقیم نیست و به عنوان ‘آب مرده’ شناخته می‌شود. برای محاسبه حجم مخزن در این حالت، در صورتی که مقدار آب مرده در ته مخزن برابر با ۲۰ میلی‌لیتر و مقدار فضای بالای مخزن (ظرفیت واقعی)، برابر با ۴۰ میلی‌لیتر باشد، ابتدا این دو مقدار را باهم جمع کرده و سپس حاصل آنها را از مقدار ارتفاع مخزن کم می‌کنیم. به طور مثال:

۲۰ + ۴۰ = ۶۰

سانتی متر = ۰.۶ متر ۰.۶

۰٫۶ – ارتفاع ۲ متر = ۱.۴

۱.۴ x ۲ x3 = 8.4 بنابراین حجم ظرفیت قابل استفاده واقعی مخزن، برابر با ۸۴۰۰ لیتر است.

 

استفاده از مخزن آب و ذخیره آب شرب به دلیل افت شبکه آبرسانی در ساختمان‌ها بسیار ضروری است. با توجه به این مورد، اندازه‌گیری حجم و ظرفیت مخزن آب از اهمیت بالایی برخوردار بوده و با توجه به تعداد طبقات، تعداد نفرات، مصرف خانوار و شمار واحد‌ها محاسبه می‌شود.

برای محاسبه حجم مخزن آب مورد نیاز برای هر ساختمان، یک فرمول خاص به کار گرفته می‌شود. در این شرایط استفاده از یک فرمول ریاضی باعث محاسبه دقیق ظرفیت منبع و استفاده از فرمول حجم مخزن ذخیره آب شده و میانگین مصرفی هر واحد به طور دقیق به دست می‌آید.

 

تعداد ساکنین ساختمان

مهندسان پس از سرشماری و تعیین تعداد افراد ساکن در ساختمان محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان را انجام می دهند.

به عنوان مثال میزان آب مورد نیاز هر فرد برای آشامیدن، شستشو، استحمام و … به طور متوسط ۷۵ لیتر در روز است که در تعداد افراد ضرب می شود و در مجموع در نظر گرفته می شود.

برای به دست آوردن میزان دقیق آب مورد نیاز هر فرد در طول شبانه روز باید فعالیت در فضای باز، ساعات خواب، وضعیت سلامت فرد و … بررسی شود، اما به طور کلی میزان آب مورد نیاز ۷۵ لیتر در هر ۲۴ لیتر است.

تعداد سرویس های بهداشتی ساختمان

همانطور که گفته شد برای محاسبه محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان باید تعداد سرویس های بهداشتی و شیرآلات داخل هر واحد را دانست.

بیشتر آب مصرفی واحدها مربوط به سرویس های بهداشتی است و به همین دلیل اطلاع مهندسین از تعداد کل سرویس های بهداشتی یک ساختمان حائز اهمیت است

تعداد واحد های ساختمان

پارامتر دیگری که برای محاسبه حجم منبع آب ساختمان باید مورد توجه قرار گیرد تعداد واحدهای ساختمانی است. با توجه به واحدها می توان میانگین تعداد توالت و شیر آب داخل هر واحد را به دست آورد و میزان آب مورد نیاز هر واحد را محاسبه کرد. در این صورت برای هر واحد مسکونی حدود ۳۰۰ لیتر و برای هر واحد اداری ۲۰۰ لیتر مخزن ذخیره آب در نظر گرفته شده است

نمونه دیگر از محاسبه حجم مخزن آب کمک گرفتن از نرم افزار های محاسبه حجم است مثل :

  • Tank Volume Calculator

این ماشین حساب برای محاسبه حجم متداول‌ترین اشکال مخزن مورد استفاده قرار گرفته و بسیار کاربردی است.

  • Calculator Soup

این نرم افزار برای محاسبه حجم مفید مخزن به کار گرفته می‌شود.

  • Water Tank Size Calculator

به وسیله این نرم‌افزار امکان محاسبه ظرفیت اسمی، ظرفیت واقعی و ظرفیت قابل استفاده واقعی در خروجی فراهم شده و این ماشین حساب برای تخمین حجم مخزن بسیار کاربردی است. از طرفی با توجه به محدودیت‌های فضا و تحمل وزن، شرایط برای انتخاب صحیح مخزن و حجم مورد نیاز آن فراهم می‌شود.

محاسبه حجم استوانه به لیتر آنلاین

یکی از روش‌های به دست آوردن فرمول برای محاسبه حجم منبع آب در مخزن استوانه‌ای شکل، به صورت آنلاین است. در این روش شکل مخزن، واحد، نوع مایع، عرض، طول، ارتفاع، ارتفاع پر شده و… مشخص شده و فرمول محاسبه حجم تانکر آب مورد استفاده می‌گیرد. ابعاد مخزن با واحد‌های مختلفی تعیین شده و نرم‌افزار محاسبه حجم استوانه به لیتر برای مدل‌های مختلف تانکر قابل استفاده است.

https://www.calculatorsoup.com/calculators/construction/tank.php

 

جمع بندی

بنابراین در روش های محاسبه حجم آب مخزن بر حسب لیتر، نیاز به شناخت ظرفیت‌های مختلف مخازن داریم. ضمن اینکه از نرم افزارهای مختلف می‌توان در این زمینه استفاده کرد که راههای راحت‌تری هستند. اما به طور کلی بر اساس شکل و اندازه مخزن، ابتدا باید حجم داخلی مخزن را محاسبه کرد. همچنین شما می توانید از مشاوران شرکت پلیمر هرمزبرکه برای محاسبه حجم مورد نیاز مخزن آب برای ساختمانتان مشاوره بگیرید.